Vì sao tiền điện tử chưa được ứng dụng phổ biến vào thương mại điện tử?

Ngày đầu tiên nghe nói về Bitcoin và tiền điện tử tôi thấy vô cùng hào hứng về tương lai thương mại điện tử ở Việt Nam cũng như khả năng giúp các startup nhỏ dễ dàng gia nhập thị trường thế giới. Nhưng sự thật không đơn giản như vậy. Tiền điện tử cho đến nay vẫn có rất nhiều hạn chế khiến nó không thể nào ứng dụng vào thương mại điện tử một cách phổ biến được mặc dù người ta đã cố gắng thay đổi không ít lần. Vậy liệu có tương lai nào cho tiền điện tử áp dụng phổ biến trong thương mại điện tử không? Bài viết này sẽ đề cập kỹ hơn vào chuyện đó.

Quả thật những ngày đầu Bitcoin đã được ứng dụng tương đối thành công trong lĩnh vực thương mại điện tử nhưng tiếc thay đó là một thị trường ngách của những tội phạm mạng, những kẻ buôn lậu ma túy và vũ khí xuyên quốc gia. Đó là sàn thương mại điện tử Silkroad. Sau khi bị FBI phát hiên và đánh sập thì sàn này không tiếp tục hoạt động được nữa. Nhưng trong thế giới Deep Web vẫn có không ít sàn thương mại điện tử sử dụng Bitcoin và các coin ẩn danh khác.

Thế nhưng trong lĩnh vực thương mại điện tử thông thường thì sao? Đã có những sự kiện đình đám chấp nhận Bitcoin để quảng bá cho nó nhưng dẫu vậy vẫn không thành công vì lượng giao dịch bằng tiền điện tử vẫn quá ít so với sự kỳ vọng của lĩnh vực đầy cạnh tranh khốc liệt này. Và do đó tiền điện tử lại tiếp tục chìm dần so với các phương tiện thanh toán khác như thẻ tín dụng, Paypal, Apple Pay...

Vậy nguyên nhân nào làm cho tiền điện tử trở nên thất bại trước các phương tiện thanh toán tập trung đến như vậy? Có nhiều nguyên nhân nhưng quan trọng hơn cả có lẽ đó là trải nghiệm người dùng của tiền điện tử còn quá tệ. Tiếp đó là giá trị của tiền điện tử luôn biến động khiến cho việc kinh doanh vốn diễn ra rất nhanh chóng lại trở thành gì đó giống như trò chơi trốn tìm vì khi mua hàng về người kinh doanh phải trả giá cao đến khi đem bán cho khách hàng và thu tiền về bằng dạng kỹ thuật số thì tỷ giá lại xuống thấp khiến buôn bán bị lỗ vốn. Kế đến là việc tích hợp giải pháp thanh toán bằng tiền điện tử vẫn còn khá khó khăn. Bởi vậy phải sử dụng thông qua các dịch vụ thanh toán trung gian và như vậy lại phải mất phí cho những đơn vị trung gian này khiến cho dùng tiền điên tử trở nên tốn kém, kém tin cậy so với các giải pháp sẵn có.

Còn vấn đề trải nghiệm người dùng của tiền điện tử thì sao? Ở thời điểm hiện tại tiền điện tử vẫn còn tương đối khó sử dụng, các phương pháp giúp nó trở nên dễ sử dụng hơn thì thường lại làm mất đi tính chất quan trọng của nó đó là sự phi tập trung. Tính phi tập trung tức là người sử dụng không phải phụ thuộc vào một bên cung cấp dịch vụ nào đó. Với các loại coin hiện tại thì việc gửi và nhận tiền tương đối phức tạp, địa chỉ ví là một đoạn mã loằng ngoằng hoặc phải dùng điện thoại chụp ảnh mã QR. Mỗi giao dịch gửi đi cũng chậm, với Bitcoin cần ít nhất 6 xác thực mà mỗi xác thực cần trung bình khoảng 10 phút. Một số coin khác nhanh hơn nhưng nói chung vẫn chậm so với việc dùng thẻ tín dụng hoặc chuyển khoản.

Không những trải nghiệm chưa tốt mà khả năng xử lý lượng giao dịch lớn đồng thời của tiền điện tử cũng khá kém. Mạng Bitcoin chỉ xử lý được khoảng 7 giao dịch mỗi giây. Các coin khác có nhiều hơn nhưng hiện tại chưa nhiều hơn nhiều lắm.

Nhận biết những nhược điểm đó, nhóm phát triển của Dash đã từng bước cải tiến những vấn đề còn tồn đọng với đồng tiền của mình. Nhóm đã tìm ra giải pháp dùng Masternode để mở rộng khả năng xử lý giao dịch để có thể xử lý được hàng ngàn giao dịch đồng thời, ngoài ra cũng phát minh ra công nghệ gọi là InstantSend giúp có thể xử lý 5 xác thực chỉ chưa đến 1 giây. Nhưng còn vấn đề trải nghiệm người dùng thì mặc dù đã bắt đầu trước đây cả năm trời nhưng có lẽ phải mất vài tháng nữa mới có bản thử nghiệm Alpha.

Nói chung ứng dụng tiền điện tử vào thương mại điện tử không phải là chuyện một sớm một chiều mà có được mà nó cần thời gian để có thể phát triển công nghệ và giải quyết những khó khăn hiện tại. Nhưng hướng đi của Dash rõ ràng có những tiến bộ đáng kể và nhiều triển vọng đáng để theo dõi.